T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

Sayı  : B.07.1.GİB.4.34.16.01/KVK-15-7447                                

Konu : Alt yüklenicilere (taşeronlara) yıllara  sari  inşaat  işleri kapsamında yapılacak    istihkak ödemelerinden ve malzeme  temininden  tevkifat yapılıp  yapılmayacağı hk.

……………………

Göztepe- Kadıköy /İSTANBUL

İlgi     :  ………08.2006 tarihli dilekçeniz.

            İlgide kayıtlı dilekçenizde; ………….. Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün  ………….. vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu belirterek,  yıllara sari inşaat işi kapsamında alt yüklenicilere (taşeronlara) yaptırılan işler karşılığında yapılan ödemelerden ve malzeme temininde tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususunu sormaktasınız.

            Bilindiği üzere, 193 sayılı  Gelir Vergisi Kanunu’nun 42.maddesinde “Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinden kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir.

            ……………” hükmü yer almıştır.

            Bu hükme göre, bir işin Gelir Vergisi Kanunu’nun 42.maddesi kapsamına girmesi için;

a)      Faaliyet konusunun inşaat ve onarım işi olması,

b)      İnşaat ve onarım işinin birden fazla yıla sirayet etmesi,

c)      İnşaat ve onarım işinin resmi veya özel taahhütlere bağlı olarak yapılması

gerekmektedir.

            Diğer taraftan, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 5. maddesinde “Yapı, karada veya suda daimi ve muvakkat resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaat ile bunların ilave değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir.

            Öte yandan, “İnşaatı, genellikle demir, çimento vs. gibi iptidai maddelerden bir yapı veya bunların mütemmim cüzilerinin imali” olarak tanımlamak mümkündür. Onarım ise bir gayrimenkulün iskeleti dışında harap olan kısımlarının yeniden yapılması ile ilgili büyük ölçüdeki tamirat ve yenileme faaliyetlerini ifade etmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Vergi Tevkifat” başlıklı 94. maddesinde; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” denilmekte olup, aynı maddenin 3. bendinde (2003/6577 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değişen bent)       (01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere); “42. madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara  (kurumlar dahil) ödenen istihkak bedellerinden %5 (2006/11449 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/01/2007 tarihinden geçerli olmak üzere % 3),” oranında tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu”nun        “Vergi kesintisi” başlıklı 15.maddesinde;      “(1) Kamu idare ve kuruluşları, iktisadî kamu kuruluşları, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, ziraî kazançlarını bilânço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler; kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları aşağıdaki ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben % 15 oranında kesinti yapmak zorundadırlar:

            a) Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri.     ......” hükmü yer almaktadır.

            Aynı Kanunun  Geçici 1.maddesinin 4.bendinde ise; “Bu Kanunla tanınan yetkiler çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından yeni kararlar alınıncaya kadar, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 5422 sayılı Kanun kapsamında vergi oranlarına ve diğer hususlara ilişkin olarak yayınlanan Bakanlar Kurulu kararlarında yer alan düzenlemeler, bu Kanunda belirlenen yasal sınırları aşmamak üzere geçerliliğini korur.” hükmü yer almakta olup, söz konusu düzenlemeler ise 30/12/2006 tarih ve 26392 sayılı 2006/11447 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılmış ve yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri üzerinden % 3 tevkifat yapılması kararlaştırılmıştır.           

            Bu hüküm ve açıklamalara göre, asıl müteahhit tarafından alt yüklenicilere (taşeronlara) yaptırılan işin birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işi olması halinde bu firmalara yapılan ödemelerden, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15.maddesi hükümleri gereğince tevkifat yapılması gerekmektedir.

            Diğer taraftan, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işi yapan ana müteahhitlerce alt yüklenicilerden (taşeronlardan) malzeme temininde tevkifat yapılması söz konusu değildir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.