Tarih: 09.07.2007
Sirkü No: 102/5-Ek 2
Sirkü Başlığı: Kur farkına ilişkin düzenlenecek fatura hak. Açıklamalar…
Sirkü Açıklaması:
MG
AÇIKLAMA 07/102-05-Ek2
Bursa,09.07.2007
Kur farkına ilişkin düzenlenecek fatura hak. Açıklamalar…
107/102-05 nolu açıklamamızda,
105 nolu G.Tebliğ ile döviz cinsinden yapılan işlemlerde ortaya çıkan kur
farkının kdv’ye tabi olduğu şeklindeki belirlemelere yer verilmiş, kur farkına
ilişkin olarak düzenlenecek fatura hakkında açıklamalara yer verilmemiştir. (açıklamamız
tebliğ kapsamı ile sınırlandırılmış olduğundan)
Bu defa ek olarak yapılmakta olan aşağıdaki açıklamamız ile
kur farkına ilişkin düzenlenecek fatura ve konuya ilişkin diğer bilgilere yer
verilmektedir.
1. KUR
FARKINA İLİŞKİN FATURANIN NE ZAMAN
DÜZENLENECEĞİ;
Önceki yazımızda açıklandığı üzere, teslim ve hizmet
bedelinin döviz cinsinden olması halinde, bedelin vade sonunda tahsil
veya ödenmesi esnasında, döviz kurunun değişmesi nedeniyle ortaya çıkan
kur farkı için fatura düzenlenecek ve fatura üzerinde esas malın ait olduğu
oran dikkate alınarak kdv
hesaplanacaktır. Dolayısıyla dönem sonlarında yapılan değerlemelerde ortaya
çıkan kur farkları için kdv hesaplanmayacak ve
fatura düzenlenmeyecek, bedelin
ödenmesi veya tahsili esnasında ortaya çıkan kur farkları için fatura düzenlenecektir.
2. KUR
FARKINA KDV HESAPLANMASI İŞLEMİ, HERTÜRLÜ KUR FARKINI KAPSAYIP KAPSAMADIĞI,
Sadece mal ve hizmet teslimlerinden kdv’ye
tabi olanlar nedeniyle ortaya çıkan kur farkları için kdv
hesaplanacaktır. Ayrıca, mal ve hizmet
tesliminden doğmakla birlikte, işlemin aslı kdv’ye tabi olmayan ihracat
vb.istisna konusu işlemler ile, kdv’ye tabi olmayan tazminat, cezai şart
vb.ödemelerin kendisi kdv’ye tabi olmadığından bu nedenle ortaya çıkan kur farkları da kdv’ye tabi
olmayacaktır. Öte yandan, vadeli ithalat nedeniyle ortaya çıkan kur farkları
için de fatura düzenlenmesi ve kdv hesaplanması söz konusu olmayacaktır. Bunun
yanında kasa ve bankadaki döviz mevduatları nedeniyle ortaya çıkan kur farkları
içinde fatura düzenlenmeyeceği ve kdv hesaplanmayacağı tabiidir.
3. KDV’NİN
NASIL HESAPLANACAĞI,
Prensip olarak kdv, ortaya çıkan kur farkı üzerinden
hesaplanmalı ve kur farkına eklenmelidir.. Ancak, Maliye Bakanlığı 2004/14
sayılı sirkülerinde, malın kdv
dahil bedeli dövize endekslenmiş ise,
ortaya çıkan kur farkından iç yüzde ile kdv ayrılması gerektiği belirlemesini
yapmış idi.105 nolu tebliğ ile de aksi yönde bir belirleme yapmamış olduğu
dikkate alındığında, bu usulün uygulanabileceği, kdv’nin mal bedelinden
ayrılarak dövize endekslenmemiş olduğu durumlarda
ise, kur farkı üzerinden kdv hesaplanarak tutara ilave edilmesi gerekecektir.
4. ÖDEME
VEYA TAHSİLAT ESNASINDA ORTAYA ÇIKAN KUR FARKINDAN, DÖNEM SONLARINDA TAHAKKUK ETTİRİLEN KUR
FARKININ NASIL MAHSUP EDİLECEĞİ,
Ödeme veya tahsilat esnasında ortaya çıkan kur farkı,
evvelce Geçici Vergi dönemlerindeki kur
değerlemeleri esnasında ortaya çıkan kur farkını da kapsamakta olduğundan, geçici
vergide hesaplanan kur farkının
diğerinden mahsup edilmesi gerekir. Bu konudaki açıklama aşağıda verilen
örnekte gösterildiği gibi yapılmalıdır.
Örnek 1; 3.şubat,2007 tarihinde 1.416 usd kdv dahil tutar
ile 3 ay vadeli mal satılmıştır. Teslim tarihindeki kur 1,3971 ytl, 2007-01
geçici vergi dönem sonu kur’u 1,3801 ytl, vade sonunda ise 1,3523 ytl’dir.
|
|
03,02,07 |
|
|
120 |
|
|
1.978,29 |
|
|
600 |
|
|
1.676,52 |
|
391 |
|
|
301,77 |
satışa ilişkin kayıt |
31,03,07 |
|
|
612 |
|
|
24,07 |
|
|
120 |
|
|
24,07 |
dönem sonu döviz değerlemesi |
|
|
|
|
03,05,07 |
|
|
100 |
|
|
1.914,85 |
|
|
120 |
|
|
1.914,85 |
1416 usd'nin tahsili |
|
|
|
|
|
03,05,07 |
|
|
612 |
|
|
53,76 |
|
191 |
|
|
9,68 |
|
|
120 |
|
|
63,44 |
Alınan kur farkı faturası |
03,05,07 |
|
|
120 |
|
|
24,07 |
|
|
612 |
|
|
24,07 |
geçici vergideki tahakkukun iptali |
|
|
|
Yukarıdaki örnekte kdv dahil tutar dövize endekslenmiş olduğundan kur farkı faturası kesildiğinde, bakiye kalmamaktadır.
Örnek 2; 3.şubat,2007 tarihinde 1.200 usd kdv hariç tutar
ile 3 ay vadeli mal satılmıştır. Faturaya ilişkin 216 usd kdv, teslim
tarihindeki kur üzerinden sabitlenerek 1 ay sonra nakten tahsil edilecektir..Teslim
tarihindeki kur 1,3971 ytl, 2007-01 geçici vergi dönem sonu kur’u 1,3801 ytl,
vade sonunda ise 1,3523 ytl’dir.
|
|
03,02,07 |
|
|
120 |
|
|
1.978,29 |
|
|
600 |
|
|
1.676,52 |
|
391 |
|
|
301,77 |
satışa ilişkin kayıt |
03,03,07 |
|
|
100 |
|
|
301,77 |
|
|
120 |
|
|
301,77 |
Kdv’nin tahsili |
|
|
|
|
31,03,2007 |
|
|
612 |
|
|
20,4 |
|
|
120 |
|
|
20,4 |
dönem sonu döviz değerlemesi |
|
|
|
|
03,05,07 |
|
|
100 |
|
|
1.622,76 |
|
|
120 |
|
|
1.622,76 |
1200 usd'nin tahsili |
|
|
|
|
|
|
|
|
612 |
|
|
53,76 |
|
191 |
|
|
9,68 |
|
|
120 |
|
|
63,44 |
Alınan kur farkı faturası |
03,05,07 |
|
|
120 |
|
|
20,40 |
|
|
612 |
|
|
20,40 |
geçici vergideki tahakkukun iptali |
|
|
|
Bu örnekte dövize endekslenen tutara kdv dahil
olmadığından, kur farkına ilişkin fatura düzenlendiğinde kdv tutarı kadar
borç bakiyesi kalacaktır.